روش شناسایی سنگ های قیمتی در طبیعت

آخرین بروز رسانی: 20 شهریور 1404
3 دقیقه زمان مطالعه

شناسایی سنگ‌های قیمتی در طبیعت، یکی از آن تجربه‌های جذاب است که همیشه ما را هیجان‌زده می‌کند. همه ما وقتی در کوه‌ها و بین دره‌ها قدم می‌زنیم و سنگ‌ها را نگاه می‌کنیم، گاهی وسوسه می‌شویم که شاید یکی از آن‌ها، گوهر ارزشمندی باشد. اما واقعیت این است که فقط با کمی دقت و توجه به چند ویژگی می‌توان فهمید کدام سنگ واقعاً ارزشمند است. رنگ، سختی، شفافیت و حتی وزن سنگ از جمله نشانه‌هایی هستند که به ما کمک می‌کنند گوهرهای طبیعی را از سنگ‌های معمولی متمایز کنیم. شناخت این ویژگی ها به ما کمک می کند تا بتوانیم به درستی سنگ های قیمتی را شناسایی کنیم.

سنگ های قیمتی در رودخانه ها

برای شناسایی سنگ های قیمتی در رودخانه، باید به دل کوه‌ها زد و در میان رودخانه ها به دنبال انواع سنگ قیمتی بود. پیدا کردن سنگ های قیمتی در رودخانه‌ها در عین حال که یک کار هیجان انگیز است، می تواند سودآور نیز باشد. اولین نکته ای که باید به آن توجه داشت این است که می‌خواهید از کدام رودخانه گوهر طبیعی پیدا کنید. آیا شرایط لازم را دارد؟

زمانی که برف ها آب شده و از کوه‌ها سرازیر می شوند، می‌توانند سنگ ها را با خود حمل کنند و داخل رودخانه‌های پایین دست بیاروند. سنگ های ارزشمند معمولا چگالی بالایی دارند، بنابراین با امواج آب، در بستر رودخانه ماندگار می‌شوند. شما می توانید با مشاهده دقیق دیواره های رودخانه، انواع سنگ قیمتی را پیدا کنید. اگر به قیمتی بودن سنگ شک داشتید، با یک ابزار تیز، کمی خش روی آن بیاندازید؛ اگر سنگ با ارزشی باشد، قطعا در برابر خراشیدگی مقاوم خواهد بود.

تشخیص سنگ قیمتی رودخانه‌ای با چراغ قوه

یکی دیگر از روشهایی که می‌توانید سنگ قیمتی رودخانه‌ای را شناسایی کنید، استفاده از چراغ قوه است. زمانیکه که چراغ قوه  UV را در برابر سنگ قرار می‌دهید، سنگ های زینتی نور را از خود عبور می‌دهند.
سنگ‌هایی که توپی شکل هستند و وزن بیشتری نسبت به حجم خود دارند، احتمال اینکه داخل آنها راف های زیبای عقیق باشد، زیاد است.

یافتن سنگهای قیمتی در طبیعت

برای یافتن سنگهای قیمتی باید از منطقه شناخت کافی داشته باشید. با بررسی جنس کوه ها می‌توان تشخیص داد که شرایط تشکیل کدام نوع سنگ وجود دارد. برای مثال در کوه‌هایی که اکسید آهن بیشتری وجود دارد، شرایط تشکیل جاسپر زرد یا قرمز وجود دارد. برای پیدا کردن یک رگه عقیق در کوه، باید از خورده ریزه های پای کوه، رد آن را پیدا کرد. با جستجوی دقیق منطقه به احتمال زیاد رگه عقیق با کیفیت خواهید یافت.

شکل سنگ های قیمتی در طبیعت

کوه‌ها و مناظر بکر ایران گنجینه‌ای طبیعی از سنگ‌های ارزشمند را در دل خود دارند که توجه به شکل سنگ های قیمتی اولین گام برای شناسایی آنهاست. یک طبیعت گرد آگاه، می‌تواند با دقت به بافت، رنگ و نشانه‌های و شرایط تشکیل سنگ‌های مختلف، شانس دیدن این سنگ‌های ارزشمند را داشته باشد. این سنگ ها بخشی از حقیقت زیبای طبیعت هستند.

شکل سنگ فیروزه در طبیعت

سنگ فیروزه بیشتر در کوه‌های نیشابور واقع در خراسان رضوی یافت می‌شود. رنگ آن بیشتر آبی روشن تا آبی مایل به سبز، اغلب با رگه‌های سیاه یا طلایی شبکه‌ای است؛ اگر در کوه‌هایی که خاک قهوه‌ای تا خاکستری دارند، رگه های سبز آبی مشاهده کردید، احتمال وجود فیروزه زیاد است.

شکل سنگ گارنت در طبیعت

گارنت به رنگ قرمز تیره است که بیشتر در کوه‌های همدان، کردستان و کرمانشاه یافت می‌شود. در سنگ هایی که مانند پوست درخت لایه لایه هستند، می‌توان سنگ گارنت را مشاهده کرد. بلورهای گارنت در مقابل تابش نور خورشید مانند یاقوت می‌درخشند. اگر در مناطق کوهستانی غرب کشور، صخره‌ها تیره و براق دیدید، حتما دقت کنید احتمالا یک سنگ گارنت در آن وجود دارد.

شکل سنگ عقیق در طبیعت

از شکل و ویژگی‌های ظاهری عقیق می توان به رگه‌های مواج در رنگ‌های متفاوت، گاهی طرح‌هایی شبیه مناظر طبیعی (عقیق شجر) اشاره کرد. سنگ عقیق دارای خطوط منحنی و متحدالمرکز است. عقیق بیشتر در مناطق کوهستانی کرمان و خراسان جنوبی تشکیل می‌شود. اگر در منطقه هستید که گنبدهای اتشفشانی وجود دارد،به‌خصوص در دامنه‌های کوه‌هایی با سنگ‌های سیاه‌رنگ، به دنبال توده‌های گدازه سرد شده باشید؛ چراکه اغلب سنگ‌های عقیق، درون آنها شکل می‌گیرند.

شکل سنگ اوپال در طبیعت

شرایط تشکیل سنگ اوپال در کوه‌های آذربایجان غربی و کردستان، بین مناطق آتشفشانی قدیمی وجود دارد. اگر سنگی برداشتید که دارای سطح مات و نرمی است، علاوه بر این با تغییر زاویه نور، درخشش رنگین کمانی دارد، ممکن است صاحب یک اوپال طبیعی شده باشید.

شکل سنگ آمیتیست در طبیعت

آمیتیست به شکل بلورهای نوک‌تیز شش‌وجهی با رنگ بنفش روشن تا تیره است. اگر در مناطق کوهستانی زنجان، قزوین و خراسان شمالی، بلورهای شفاف و بنفش در دل صخره خالی یا شکاف طبیعی مشاهده کردید، نشانه‌ای از حضور آمیتیست است.

شناخت سنگ های قیمتی در طبیعت

سنگ‌های قیمتی گنجینه های باشکوهی از دل زمین هستند که تحت فشارهای شدید چندساله و تاثیر عناصر معدنی خاص شکل گرفتند. هنگامی که به قصد صعود کوه و طبیعت گردی قدم در طبیعت می‌گذارید، شناسایی سنگهای قیمتی موجود در طبیعت می‌تواند نگاه شما را عمیق‌تر کند و هیجان بیشتری در مسیر داشته باشید. روش های مختلفی برای شناسایی سنگ های قیمتی وجود دارد که در ادامه به آنها پرداخته ایم:

بررسی رنگ و شفافیت سنگ قیمتی

در نگاه اول، رنگ و درخشنگی سنگ است که به چشم می آید. بنابراین یک از روش ساده برای شناسایی سنگ قیمتی در طبیعت، مشاهده دقیق رنگ و میزان شفافیت آن است. اگر در طبیعت سنگی را پیدا کردید، آن را مقابل نور خورشید قرار دهید، با توجه به رنگ و درخشندگی آن متوجه ارزش آن خواهید شد. در مقابل سنگ‌هایی که ارزشمند نیستند، معمولاً رنگ کدر و بی‌جان دارند.

  • برای شناسایی فیروزه نیشابور باید به دقت نگاه کنید رنگ آبی آسمانی یا سبزآبی باشد که معمولاً رگه‌های طبیعی در سطح آن دیده می‌شود.
  • یاقوت اصل دارای شفافیت بالایی است که رنگ قرمز عمیقی دارد.
  • عقیق اصل با اینکه طیف رنگی متنوعی دارد، دارای عمق رنگ بیشتری است.
  • زمرد نیز با رنگ سبز زمردی و شفافیت خاص خود یکی از محبوب‌ترین سنگ‌های قیمتی است.

سختی و مقاومت سنگ‌های قیمتی

بررسی میزان سختی و مقاومت سنگ به شما کمک می‌کند تا بهتر بتوانید سنگ های قیمتی را تشخیص دهید. این مقیاس از عدد ۱ تا ۱۰ تعریف شده و نشان می‌دهد هر سنگ تا چه اندازه در برابر خراش مقاوم است. برای تست مقاومت سنگ، بایستی با ابزار نوک تیز روی سنگ بکشید؛ درصورتی که سنگ در برابر خراشیدگی مقاوم بود، یک سنگ ارزشمند است. همه ما می‌دانیم که الماس جزو سخت ترین سنگ ها است که تقریبا هیچ چیزی روی آن اثر ندارد. پس از آن یاقوت یکی از سنگ ها مقاوم در برابر خراشیدگی و ضربه است. در حالیکه فیروزه سختی کمتری دارد (حدود ۵ تا ۶) و به همین دلیل نسبت به ضربه و خش حساس‌تر است و باید مراقب آن باشیم. سنگ سیترین نیز دارای سختی حدود 7 در مقایس موس است و مقاومت خوبی نسبت به ضربه و خش دارد.

بیشتر بخوانید: سنگ سیترین اصل را بشناسید!

وزن و چگالی سنگهای قیمتی

یکی از مهمترین شاخص ها برای شناسایی سنگ های قیمتی در طبیعت، اندازه گیری وزن و چگالی آن است. نکته قابل توجه این است که سنگ های اصل و ارزشمند، نسبت به اندازه ظاهری خود، سنگین تر هستند. یاقوت چگالی بالایی دارد، زمانیکه شما آن را در دست بگیرید، متوجه وزن سنگین تر آن نسبت به نمونه بدلی مشابه خواهید شد. با وجود اینکه فیروزه نسبت به یاقوت و زمرد چگالی کمتری دارد و سبک تر است؛ اما سنگ‌های اصل آن نسبت به نمونه‌های بدل یا پلاستیکی وزن بیشتری دارند. بنابراین یکی از ساده ترین  کاربردی ترین روش ها برای تشخیص سنگ قیمتی و ارزشمند، مقایسه وزن و چگالی آن است که استفاده از ترازوهای دقیق به شما کمک زیادی می‌کند.

بررسی نور و درخشندگی سنگهای قیمتی

برای اینکه بهتر بتوانیم سنگ های قیمتی را شناسایی کنیم، باید آنها را در برابر نور UV قرار دهیم. هر یک از سنگ های قیمتی در برابر تابش نور، جلوه ای خاص از خود نشان می‌دهند؛ بنابراین زمانی که سنگ قیمتی را در مقابل نور مثل چراغ قوه قرار می دهید، باید نور را از خود رد کند.  الماس وقتی نور به آن می‌تابد، مثل یک منشور، نور را می‌شکند و درخشش خیره‌کننده‌ای دارد. یاقوت در برابر نور، رنگ قرمز مخملی خود را به‌خوبی نمایش می‌دهد و سنگ فیروزه اصل نیز در معرض نور، دچار تغییر رنگ نمی‌شود و ثبات ظاهری خود را حفظ می‌کند.

 استفاده از ابزارهای تخصصی

  • لوپ جواهرشناسی: برای مشاهده جزئیات دقیق سنگ، رگه‌ها و ناخالصی‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد.
  • رفرکتومتر:  ضریب شکست نور را بررسی می‌کند.
  • اسپکتروسکوپ: طیف نوری سنگ را تحلیل می‌کند.

سوالات متداول درباره شناسایی سنگ‌های قیمتی

چگونه می‌توانم یک سنگ قیمتی را از یک سنگ معمولی تشخیص دهم؟

با توجه به مطالبی که در این مقاله گفته شد، شما می‌توانید با بررسی رنگ و شفافیت سنگ، میزان سختی و اندازه گیری وزن آن سنگ قیمتی را از سنگ معمولی تشخیص دهید. سپس برای اطمینان بیشتر با کارشناسان سنگ سناسی مشورت کنید.

اگر علاقه‌مند به شناخت بیشتر سنگ‌های قیمتی هستید، همین حالا مقاله تشخیص فیروزه اصل از تقلبی را بخوانید.

آیا همه سنگ‌های رنگی گرانبها هستند؟

خیر تمام سنگ های رنگی در طبیعت گرانبها نیستند، سنگ هایی مانند زمرد، یاقوت، فیروزه و … که دارای رنگ، شفافیت و خلوص بالا هستند، ارزش بالایی دارند.

آیا می‌توانم با ابزار ساده در خانه سنگ قیمتی را شناسایی کنم؟

بله؛ استفاده از ذره بین، نور سفید و ابزار تست سختی می‌تواند در شناسایی سنگ قیمتی به شما کمک کند. البته بهتر است برای تعیین ارزش سنگ و تشخیص طبیعی بودن آن، به آزمایشگاه جواهرشناسی مراجعه کنید.

اشتراک گذاری
اشتراک‌گذاری
با استفاده از روش‌های زیر می‌توانید این صفحه را با دوستان خود به اشتراک بگذارید.